Դարեհ Դբողոսյանի բլոգ Just another Edublogs site 

1. Put the verbs into correct tense /Present, Present Continuous, Past and Future Tenses/ 

• Julia is reading /read/ in the garden. 
• What do we have for dinner tonight?  
• She has/have/ two sons. 
• I stayed /stay/ in Spain for 3 weeks last summer. 
• The class begins /begin/ at 9 every day. 
• What are you eating /you eat/ at the moment? 
• Next year we shall have /have/ a new house.  
• She met /meet/ her friends at her birthday party last month.  

2.Put some, any, many, much. 

• She has some books /some, any/ 
• I spend many days here. /many, much/ 
• Do you have any Brothers? /some, any/ 
• There are too many students in the class. /many, much/ 
• He hasn’t got any friends. /some, any/ 
• We didn’t earn much money this year. /many, much/ 
• There are some flowers here. /some, any/ 
• There were many cars on the road.  
• Please give me some water. /some, any/ 
• I am sorry, I don’t have much time /many, much/ 

3. Բայերը գրեք ներկա անորոշ ժամանակով, հիշեք, որ 3֊րդ դեմք եզակի թվում բային ավելանում է ֊s, -es-վերջավորությունը։ օրինակ` He plays the piano.

1. I love (love) you.

2. Ron speaks (speak) serious.

3. She goes(go) to school every day.

4. We like (like) tomatoes.

5. The boy wants (want) to play.

6. You need (need) to sleep.

7. They agree (agree) with me.

8. She hears (hear) something strange.

4. Հետևյալ նախադասությունները դարձրեք հարցական, ժխտական (անցյալ ժամանակ֊Past tense, օրինակ` They worked in the garden. Did they work in the garden? They didn’t work in the garden. He had a cat. Did he have a cat? He didn’t have a cat. He was 10. Was he 10? He was not 10.

1. Was I a student ?

2. Did we make a cake?

3 Did they see a big car?

4 Were you 10 years old?

5. Ընտրիր ճիշտ տարբերակը:

There are ….. pens on the table/ many, much/

Is there …. water in the glass? /some, any/

He drinks ….. coffee. /many, much/

There is ….. grass in the garden. /some, any/

There is …. snow in the yard. /many, much/

There is …. bread on the plate. /some, any/

There are …. trees in the garden. /many, much/

There isn’t …. coffee in the cup. /some, any/.

6. Նախադասության բայերը գրեք անցյալ ժամանակաձևով:

1. I went(go) to the city once a week.
2. You played (play) the guitar very well.
3. She never visited (visit) me.
4. Tom always found (find) new ways to do things.
5. Ann wanted (want) to speak.
6 My mother had (have) a big house.
7 We played (play) a lot.
8. They sold (sell) fruit and eggs.
9 The building was (be) on fire.
10 I usually helped (help) my neighbors.
11. His brother rarely left the(leave) town.

Կասկադ համալիր
Կասկադի համալիրի գաղափարի հեղինակը ճարտարապետ Ալեքսանդր Թամանյանն է (1878-1936): Նա ցանկանում էր քաղաքի հյուսիսային և կենտրոնական հատվածները՝ քաղաքի պատմական բնակելի և մշակութային կենտրոնները, կապել ջրվեժների ու այգիների հսկայական կանաչ տարածքի հետ, որը պետք է «գահակալվեր» քաղաքի ամենաբարձր բլուրներից մեկից։ Այս նախագիծը խորը մոռացության մատնվեց մինչև 1970-ականների վերջը, երբ այն վերածնվեց Երևանի գլխավոր ճարտարապետ Ջիմ Թորոսյանի կողմից։
Կասկադ ճարտարապետական-մոնումենտալ համալիրը ստեղծվել է 1970 թվականին Երևանում։ Համալիրը աստիճանավոր անցումների, շատրվանների և ծաղկանոցների համակարգ է, որը կապում է Երևանի կենտրոնը Հաղթանակ պուրակի հետ։ Այն ունի հինգ մակարդակ, որոնցից յուրաքանչյուրը պարունակում է աշխարհահռչակ քանդակագործներ Լին Չադվիքի և Ֆերնանդո Բոտերոյի աշխատանքները, խաչքարեր և խորաքանդակներ։ 2002թ. ՀՀ Ազգային ժողովն ընդունեց օրենք, ըստ որի՝ ամբողջ տարածքը (մոտ 13 հա) տրվեց Գաֆեսճյան թանգարան-հիմնադրամին՝ 5 տարվա ընթացքում այնտեղ թանգարան կառուցելու պայմանով։ Թամանյանի պուրակը նույնպես տրամադրվել է թանգարանին։
2009 թվականի նոյեմբերի 8-ին պաշտոնական բացմամբ Կասկադ համալիրը վերածվեց ժամանակակից արվեստի կենտրոնի: Այժմ այստեղ է գտնվում Գաֆեսճյան արվեստի կենտրոնը։
Աստիճանների թիվը 572 է, Կասկադի հիմքից մինչև գագաթ՝ 302 մ, իսկ հիմքից մինչև վերին հարթակ՝ 450 մ։ Համալիրի դիմաց վեր է խոյանում Երևանի գլխավոր ճարտարապետ Ալեքսանդր Թամանյանի արձանը (քանդակագործ՝ Արտաշես Հովսեփյան), իսկ համալիրի վերևում՝ Խորհրդային Հայաստանի 40-ամյակի համալիր-հուշահամալիրը։ Կասկադի հեղինակներ՝ ճարտարապետներ Ջիմ Թորոսյանը, Սարգիս Գյուրզադյանը և Ասլան Մխիթարյանն այս նախագիծն ավարտին են հասցրել 1924 թվականին: Ալեքսանդր Թամանյանի նախագծած Երևանի գլխավոր հատակագծի հորինված առանցքը, այսպես կոչված, «Հյուսիսային ճառագայթը», որն անցնում է քաղաքը հյուսիս- հարավային ուղղություն. Կասկադ համալիրի հիմնական գաղափարը ազգային վերածնունդը ներկայացնելն էր։
Կասկադի բոլոր հարթակներից բացվում են հիանալի տեսարաններ դեպի քաղաք և Արարատյան դաշտ։ Ամբողջ համալիրը շրջակա միջավայրի հետ ներդաշնակ եզակի ամֆիթատրոն է։

Ուսումնական գարուն․ 5 դասարան

Քամու բնութագրիչները: Քամու բնութագրիչներից կարևոր են քա­մու ուղղությունը, արագությունը և ուժը: Այս բնութագրիչները մարդու կյանքի և տնտեսական գործունեության համար ունեն կարևոր նշանա­կություն: Անհիշելի ժամանակներից մարդը կարողացել է զանազան մի­ջոցներով, օրինակ՝ ծովի ալիքներով, ծածանվող դրոշակով, ծխնելույզ­ների ծխի շեղման չափով, որոշել քամու ուղղությունը, արագությունը և ուժը:
Օդերևութաբանական կայաններում տեղադրված հողմացույց կոչվող սարքով որոշում են քամու ուղղությունը և ուժը: Ընդունված է քամին կոչել հորիզոնի այն կողմի անունով, որտեղից փչում է: Օրինակ՝ եթե քամին փչում է հարավից, ապա անվանում են հա­րավային քամի:
Քամու ուղղությունը որոշելու համար օգտվում ենք հողմացույցի շար­ժական սլաքից, որը քամու ազդեցությամբ ազատ պտտվում է: Սլաքը սուր ծայրով միշտ ուղղված է լինում քամու դեմ, այսինքն՝ դեպի հորիզոնի այն կողմը, որտեղից քամին փչում է:

Քամու ուժը կախված է իր արագությունից:  Քամու ուժը չափում են բալերով՝ 0-ից մինչև 12 բալ: Անհողմ եղանա­կին քամու ուժը  0 բալ է, իսկ եթե քամու ուժը  12 բալ է, ապա փոթորիկ է, որի ընթացքում ծառերն արմատախիլ են լինում, պոկվում են շենքերի տանիքները և այլն:
Քամու արագությունը որոշում են հողմաչափ կոչվող սարքով:
Քամու ուժի օգտագործումը: Հա­զարամյակներ շարունակ քամու ուժը մարդն օգտագործել է տարբեր նպա­տակներով՝ նավարկել է առագաստանավերով, կառուցել հողմաղացներ:
Քամու ուժի օգտագործման առա­ջին՝ պարզագույն միջոցը եղել է առագաստը, որի օգնությամբ մարդը  հազա­րամյակներ շարունակ օվկիանոսում փո­խադրել է բեռներ ու մարդկանց:
Քամու ուժով են աշխատել նաև հողմաղացները, որտեղ հատուկ պատ­րաստված թիակների օգնությամբ քամին պտտել է քարը և աղացել հացահատիկը:
Քամու ուժի օգտագործման ժամանակակից ձևերից են հողմաէլեկտրակայանները, որոնց միջոցով արտադրում են էլեկտրաէներգիա:
Ժամանակակից հողմաէլեկտրակայաններն աշխատում են քամու ցանկացած ուղղության և ուժգնության պայմաններում:
Երկրագնդի վրա քամու էներգիան համարվում է անսպառ: Ուստի հող­մաէլեկտրակայանների միջոցով էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը հա­մաշխարհային էներգետիկայի հեռանկարային ճյուղերից մեկն է:
Բացի այդ՝ հողմաէլեկտրակայանները չեն աղտոտում շրջակա միջավայրը և ավելի էժան ու արագ են կառուցվում:
Այսօր աշխարհի շատ երկրներում կան կառուցված բազմաթիվ հողմաէլեկտրակայաններ: Դրանք լայն տարածում ունեն հատկապես եվրո­պական երկրներում և ԱՄՆ-ում: Հայաստանում նույնպես կառուցվել են հողմաէլեկտրակայաններ:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ բնութագրիչներ ունի քամին:
2. Ի՞նչ սարքով և ինչպե՞ս են որոշում քամու ուղղությունը:
3. Ինչի՞ց է կախված քամու ուժը, ի՞նչ միավորով են չափում:
4. Ի՞նչ սարքով են չափում քամու արագությունը, ո՞րն է չափման միավորը:
5. Ի՞նչ նպատակներով է օգտագործվում քամու ուժը:

В комнате нет НИКОГО и НИЧЕГО. она ПУСТА.

• Отсутствие качества предмета.

У собаки нет НИКАКИХ хозяев.

• Отсутствие количества предмета.

1) Его НИЧЕГО кто не заметил, н…кто не удерживал. 2) Через пять минут н…кого не осталось на улице. 3) Больше ждать было н…кого. 4) Не замечал он н…чего. 5) Н…кто н…чего не узнал о Дашеньке. 6) Мне решительно скрывать н…чего. 7) А теперь мне выехать н… (на) чем, н…кому лошадей подковать. 8) Им н…(в) чём нельзя доверять. 9) Н… (на) чем отдохнуть измученному взгляду. 10) Н…какими силами и стараниями нельзя было узнать, из чего был сделан его халат.

2. Что случилось с природой? Всё вокруг ожило, словно кто(то) её ра…красил. Потрудилась Художница-Весна! У этой художницы есть свои краски, которые она подарила природе. Своим любимым зелёным цветом она ра…красила р…стущую травку. Таким же цветом покрыла лес. Голубой она под…рила небу, а белый – тем д…лёкие облака. Смотриш… на небо, и тебе к…жется, будто по голубому озеру плывут белые лебеди – облака. Но впереди у Весны ещё столько работы! Разные краски понадобят…ся ей, чтобы создать пр…крас…ный орнамент, чтобы завершить чудес…ные пр…вращения!

Քամու առաջացումը: Ինչպես հայտնի է՝ Երկրի մակերևույթի վրա ջերմության անհավասարաչափ բաշխման պատճառով առաջացել են մթնո­լորտային բարձր և ցածր ճնշման վայրեր: Մթնոլորտային բարձր ճնշման վայրից օդի զանգվածը տեղափոխվում է ցածր ճնշման վայր, և  առաջա­նում է քամի: Քամու ուժգնությունը կախված է ճնշումների տարբերությունից, իսկ ճնշումների տարբերությունը՝ ջերմաստիճանների տարբերությունից, այս­ինքն՝ ինչքան մեծ է վերջինս, այնքան ուժեղ է քամին:

Քամու տեսակները: Տարբերում են քամու հետևյալ տեսակները՝ բրիզներ, լեռնահովտային քամիներ, մուսսոններ, պասսատներ:
Բրիզները մեղմ քամիներ են, դիտվում են ծովերի, լճերի, մեծ գետերի ու ջրամբարների ափերին: Դրանք առաջանում են հետևյալ կերպ: Ցերեկը ցամաքն ավելի արագ է տաքանում, քան նույն տարածքում գտնվող ջրավազանի ջուրը (լիճ, գետ): Ցամաքի վրա առաջանում է մթնո­լորտի ցածր ճնշում, իսկ ջուրը դեռ սառն է, դրա վրա գտնվող օդը չի հասց­րել տաքանալ, ուստի ճնշումը բարձր է:
Նման պայմաններում ջրի վրայի ավելի սառն ու ծանր օդը տեղափոխվում է դեպի ցամաք՝ ձևավորելով ցերեկային կամ ծովային բրիզը:
Երեկոյան ցամաքի մակերեսը սկսում է արագ սառել, գիշերը դրա վրայի օդը խտանում է և ծանրանում: Իսկ ջրային ավազանը դեռևս տաք է: Բնականաբար, դրա վրա օդը նույնպես տաք է, թեթև, իսկ ճնշումը՝ ցածր: Այս դեպքում քամին կփչի ցամաքից դեպի ջրային ավազան՝ ձևավորելով գիշերային կամ ցամաքային բրիզը :
Լեռնահովտային քամիները առաջանում են լեռների ու հովիտների միջև, որտեղից էլ ծագել է անունը: Այս քամիները նույնպես օրվա ընթաց­քում երկու անգամ փոխում են ուղղությունը՝ ցերեկը փչում են հովիտներից դեպի լեռները, իսկ գիշերը՝ լեռներից դեպի հովիտները:
Լեռնահովտային քամիներն առավել շատ դիտվում են տարվա տաք սեզոնում՝ երեկոյան ժամերին մեղմացնելով հովիտների տոթը: Դա շատ բնորոշ է Արարատյան գոգավորությանը, մասնավորապես՝ Երևան քաղաքին:
Մուսսոններ: Ի տարբե­րություն բրիզների և լեռնահով­տային քամիների՝ մուսսոններն ընդգրկում են ընդարձակ տա­րածքներ մայրցամաքների և օվկիանոսների միջև:
Մուսսոնները, նույնպես եր­կու անգամ փոխում են իրենց ուղղությունը, սակայն ոչ թե օր­վա, այլ՝ տարվա տաք և ցուրտ սեզոնների ընթացքում: Մուս­սոն բառն արաբերեն նշանա­կում է հենց տարվա սեզոն:
Տարվա տաք սեզոնին մուսսոնները փչում են ծովից դեպի ցամաք՝ բե­րելով առատ տեղումներ, իսկ ցուրտ սեզոնին՝ ցամաքից դեպի ծով է:
Պասսատներ: Պասսատներն արևադարձային լայնություններից դե­պի հասարակած փչող քամիներն են, որոնք իրենց ուղղությունը երբեք չեն փոխում: Պատճառն այն է, որ արևադարձային լայնություննե­րում մթնոլորտային ճնշումն ամբողջ տարվա ընթացքում միշտ բարձր է, իսկ հասարակածային լայնություններում՝ միշտ ցածր: