Դարեհ Դբողոսյանի բլոգ Just another Edublogs site 

Բուսաբան֊ կենդանաբանների ընտրության խմբով այցելեցինք խաղողի և գինու դպրոց։ 2-րդ կուրսի ուսանողների և ընկեր Մարիաննայի հետ հետաքրքիր սովորող- սովորեցնող նախագիծ իրականացրեցինք: Կատարեցինք մի քանի գործողություն: Գինին ազատեցինք առաջնային նստվածքից, հետո մամլիչից փլուշը հանեցինք: Մնացածը՝ տեսանյութում:

Հայաստանը լեռնային և քարքարոտ երկիր է, որն իր բարձր դիրքի շնորհիվ հարուստ է ջրի պաշարներով։ Երկրի տարածքի 4,7%-ը կազմում է ջուրը։ Հայաստանը հաճախ անվանում են <<գետերի և լճերի երկիր>>։ Այսօր Հայաստանում կա ավելի քան 9,480 գետ և գետակ՝ 180 հազար կմ ընդհանուր երկարությամբ:

Մեր երկրի գետերը հանդիսանում են Արաքսի և Կուրի վտակները։ Հայաստանի բոլոր գետերն ունեն շատ արագ ու բուռն հոսք: Այդ իսկ պատճառով, հին ժամանակներում Հայաստանը կոչում էին «Նաիրի», որը նշանակում է «արագ հոսող ջրերի երկիր»: 

Երկրի գետերը սնվում են ստորգետնյա, հալոցքային և անձրևային ջրերից։ Թեև դրանք հիմնականում փոքր գետեր են, սակայն շատ մեծ է դրանց նշանակությունը երկրի տնտեսության համար։

Հայաստանի ջրագրական քարտեզ

Հայաստանի գետերի խնդիրները

Հայաստանի գետերի հիմնական խնդիրներն են`

• Ջրային ռեսուրսի նվազում
• Ջրային ռեսուրսի հյուծում` ծանրաբեռնվածություն հիդրոէլեկտրակայաններով
• Գետերի աղտոտվածություն
• Գետային ձկնաշխարհի կորուստ

Հայաստանի գետերը

Արաքս։ Մայր Արաքսը Հայաստանով անցնող ամենախոշոր և ամենաերկար գետն է, որի մասին հիշատակություն կա նաև Աստվածաշնչում: Արաքսը հոսում է Հայկական լեռնաշխարհի ամբողջ տարածքում և թափվում է Կասպից ծով: Գետի կենդանական աշխարհը շատ հարուստ է. այստեղից է, օրինակ, իշխան ձուկը, որն անկրկնելի համ ունի՝ հռչակված ողջ աշխարհով։ Ներկայիս Հայաստանի տարածքով Արաքսը ձգվում է 158 կիլոմետր, բայց նրա ընդհանուր երկարությունն է 1072 կիլոմետր։

Նկարում Մայր Արաքսն է  Հայաստանի և Իրանի սահմանում

Ստորև նշված են Հայաստանի 50 կմ-ից ավելի երկարություն ունեցող գետերը.

Ախուրյան 186 կմ

Արաքս 158 կմ

Հրազդան գետ 141կմ

Արփա 126 կմ

Որոտան 119 կմ

Աղստև 99 կմ

Դեբեդ 152 կմ

Քասաղ 89 կմ

Ողջի 88 կմ

Փամբակ 86 կմ

Ձորագետ 71 կմ

Գետիկ 58 կմ

Վեդի 58 կմ

Ազատ 56 կմ

Արգիճի 51 կմ

Առաջադրանք՝

Ի՞նչ գետ է հոսում քո բնակավայրում

• Ի՞նչ խնդիրներ ունի
• Որտեղի՞ց է սկիզբ առնում
• Երկարությունը
• Վտակները
• Որտե՞ղ է թափվում

Աշունը ու ձմեռը վիճում էին թե ով պիտի գա ամռանից հետո։

-Իհարկե ես – ասաց ձմեռը։

– Ոչ ես- ասաց աշունը։ Սկսում են վիճել:

Այսպես անցնում է ամառը։ Ամառը գալիս է տեսնում կռվում էն գալիս ասում․

-Ես ձեզ կհաշտեցնեմ կռվելը իզուր է։ Ի դեպ ձմեռ դու շատ ցուրտ ես չե՞։ Ուրեմն մարդիկ պետք է պատրաստվեն ։ Դրա համար աշունը առաջինը կգա որ մարդիկ հասկանան մոտե ձմռան։

և այդ պես վերջնում է վեճը: մենք էլ ամռան ասածով հասկանում ենք որ մոտ է ձմեռ։

Հեծանվորդը 267 մետրը անցավ 6 րոպեում: Գտիր հեծանվորդի արագությունը: 

 Ընտրիր ճիշտ մեծությունը

• 6−667
• 267+6
• 267⋅6
• 267:6
• 6:267

Այն ի՞նչն է, այն ի՞նչը, որ առանց նրա չի լինի ապրել և նրան չենք տեսնում:

Սեբաստացիները առանց նրա չեն կարող սովորել, կրթություն ստանանլ ։

Երբ նա ջահել է, նա երկար է իսկ երբ վառվում, է ծերանում է ու կարճանում։

THE JOHNSONS
The Johnsons are a family of five. They are Mr. Johnson, Mrs. Johnson, their son,
daughter and their grandmother.
The Johnsons live in London. Mr. Johnson is a doctor. Mrs. Johnson is a teacher.
She works at school where her son Ted studies. Ted wants to be a doctor like* his
father. He is good at Maths and Nature Study. He knows a lot of interesting things
about animals and plants*. He likes sports and often plays basketball at the school
sportsground.
Their daughter Jane doesn’t go to school. She is three. She has got a lot of toys
and she often plays with them.
Ted and Jane have got a cat. Its name is Snowy. It’s white and very funny.
In the evening the Johnsons gather in the living-room. Mrs. Johnson usually watches
TV, Mr. Johnson reads a newspaper, the granny knits, Ted and Jane play games.

2. Look at the picture and what are they doing.

1. What is Mr. Johnson doing? He is reading.
2. Is Mrs. Johnson watching TV? She is talking.
3. Where are the children sitting? they are siting on the carpet.
4. What are the children doing? they are watching TV.
5. Is their grandmother reading or watching TV? yes she is watching TV.

Grammar practice Present continuous

Example: They are having lunch. Are they having lunch? They aren’t having lunch.

1. Father is reading newspapers. Is father reading newspaper? Father isn’t reading newspaper
2. The family are watching TV. Are family watching TV. The family aren’t watching TV
3. Paul’s grandmother is knitting. is
4. My cousin plays chess well.
5. They know interesting things about animals.
6. They are playing in the room.

Example: She is a doctor.
She isn’t a doctor.

1. She studies at school.
2. Kate is swimming in the river.
3. Aunt Mary has got a daughter.
4. Make up sentences.
5. The boys are playing in the yard.
6. They live in London.
7. The Browns have supper at home.

At home

Write about your family. The questions will help you.

My family isn’t big. I have an small brother. his 4 years old. my father is an architect. Evening I read books I go to bed at 9:00
a) Is your family big or small?
b) Have you got a brother or a sister?
What are their names?
c) Are they pupils?
d) What is your father’s/mother’s job?
e) What do you usually do in the evening?
f) Do you watch TV?
g) When do you go to bed?

-Hello.

-Hi, what would you like?

-Can I have an ice-cream please?

-Vanilla or chocolate?

-Vanilla please.

-Anything else?

-Yes a chocolate cake

-how much is it?

-its ten dollars

1. Գետակի վրա

Գետակի վրա
Թեքվել է ուռին
Ու նայում է լուռ
Վազող ջրերին։

… Երազ-աշխարհում
Ամեն բան հավետ
Գալիս է, գնում
Ու ցնդում անհետ։

Եվ գլուխը կախ՝
Նա լաց է լինում.-
Ջրերը ուրախ՝
Գալիս են, գնում…

1. Գրի՛ր ուրախ բառի հոմանիշը, ապա հականիշը: տխուր Զվարթ
2. Իմացածդ ծառատեսակները թվարկի՛ր: նռնենի խնձորենի ուռնենի
3. Ինչո՞ւ է հեղինակն այս բանաստեղծության համար ընտրել հենց ուռենին. մտովի պատկերացրո՛ւ և նկարագրի՛ր ուռենին: որովևտեվ նրա տերևները թափված են ու նման է որ նա լացում է։
4. Նոր վերնագիր մտածիր բանաստեղծության համար։ ուռնենի

Ես կարդացել եմ լիքը գրքեր և նաև անգլերեն։ Կարդացել եմ լիքը հեքիյաթններ։ Կարդացել եմ Մարկ Տվենի Թոմ Սոյերի արկածներ և Հաքելբրի Ֆինի արկածները։

Հարավային Ամերիկայում, որ ձևով նման է եռանկյան, ընդամենը 12 անկախ երկիր կա, նաև Գվիանան, որը պատկանում է Ֆրանսիային:

Հարավային Ամերիկայում կան անապատներ, բարձրաբերձ լեռներ, իսկ Վենասուելայում` Հուրոն գետի վրա գտնվում է աշխարհի ամենաբարձր ջրվեժը` անխելը, որն ունի 1054 մետր բարձրություն: Մայրցամաքի ամենամեծ պետությունը Բրազիլիան է։ Հարավային Ամերիկայի ամենաբարձր լեռը Ակոնկագուան է, 6959 մետր բարձրությամբ, որը գտնվում է Արգենտինայում: Արգենտինայում է գտնվում նաև մայրցամաքի ամենամեծ անապատը՝ Պատագոնիան։ Ամենաերկար գետը ամազոնը է, որը հիմնականում հոսում է Բրազիլիայի տարածքով, ընդհանուր երկարությունը կազմում է 6440 կիլոմետր։  Ամազոնում են գտնվում պիրանյա ձկները և հսկա ալիգատոր կոկորդիլոսները։